HELVELLA ATRA
Espèce: Helvella atra Oeder:Fr.
Synonymes: Leptopodia atra (König:Fr.)Boudier =
Helvella fallax Quélet = Helvella nigricans Pers.
Noms_communs: Helvelle noire.
Chapeau: 1,5-3 cm de haut, replié sur
lui-même, en forme de mitre ou de selle asymétrique,
brun foncé à noirâtre, la face
inférieure plus pâle.
Pied: 3-6 x 0,3-1 cm, lisse, grisâtre à brun
noir, un peu ochracé à la base, un peu duveteux en
haut, souvent légèrement tordu,
résistant.
Spores: lisses, mais ornées de verrues à
l'état jeune, largement elliptiques, au nombre de huit par
asque, 16-19 x 9,5-12 µ.
Habitat: sur la terre nue et sablonneuse des bords de
chemin.
Observations: sans intérêt alimentaire.
Bibliographie: extraits de Mycofile, logiciel de
bibliographie de J.Trimbach:
- BINOME ACTUEL: Helvella atra König ex Afz.: Fries
- BASIONYME: Helvella atra Afzelius A. (ou Oeder ?!!!)
- DESCRIPTION ORIGINALE: K.Vet.Ac.Nya Handl.4(Helvella)
p.307,1783
- TYPE: nom.nud.König (avant 1753 !)
- Afzelius A.,1783,K.Vet.Ac.Nya Handl.4(Helvella) p.307 (sub
Helvella atra) (n.sp.)
- Albertini et Schweinitz,1805,Conspectus fungor.in Lusatiae
p.376 (sub Helvella nigricans)
- Arora,1986,Mushrooms Demystified (2° éd.) p.813 (sub
Helvella atra)
- Boudier,1907,Hist.et Class.Discom.d'Europe p.37 (sub Leptopodia
atra) (n.c.)
- Boudier,1908,Icon.Myc.,Expl.des pla.(sér.5) p.10 (sub
Leptopodia atra)
- Boudier,1909,Icones Mycologicae 2, pl.238 (sub Leptopodia
atra)
- Boudier,1911,Icones Mycologicae 4 (Txt.) p.126 (sub Leptopodia
atra)
- Breitenbach et Kränzlin,1981,Champignons de Suisse 1 p.56,
pl.19 (sub Leptopodia atra)
- Bresadola,1933,Iconogr.Mycol. 24 p.1179, pl.1179 (sub Helvella
atra)
- Candusso,1982,Boll.Gr.Mic.Bresadola 25(3-4) p.157, pl.p.157
(sub Helvella atra)
- Cooke,1876,Mycographia 3 (pl.41-60) p.93, pl.43/167 (sub
Helvella atra)
- Courtecuisse,1986,Doc.Myc.,fasc.66 p.43 (sub Helvella atra)
- Dennis,1968,British Ascomycetes p.9, pl.1/B (sub Leptopodia
atra)
- Dermek,1978,Ceska Mykologie 32 p.221 (sub Helvella atra)
- Dissing,1966,Dansk Bot.Arkiv 25(1)(Helvel.) p.124 (sub Helvella
atra)
- Ellis B. et Ellis J.,1988,Microfungi on Miscell.Substr. p.74,
pl.207 (sub Helvella atra)
- Engel et Hanff,1987(88),NW-Oberfranken 11 p.50 (sub Helvella
atra)
- Favre,1948,Ass.Fong.Hauts-Marais Jura p.30 (sub Helvella
atra)
- Fries,1822(21),Systema Mycologicum 2 (1) p.19 (sub Helvella
atra)
- Fuckel,1869,Symbolae Mycologicae p.333 (sub Helvella atra)
- Gomez et Herrera,1965,Bol.Soc.Bot.Mexico 29 pp.1-18 (sub
Helvella atra)
- Grelet,1934,Bull.Soc.Bot.Centre-Ouest(Di3) p.4 (sub Leptopodia
atra)
- Gruppo G.Camisola,Asti,1992,Funghi dell'Astigiano,2°contr.
pp.12-13, pl.p.12 (sub Helvella atra)
- Holmskjold,1799,Beta ruris otia Fung.Danicis 2 p.47, pl.25 (sub
Helvella atra)
- Häffner,1993,Rheinl.-Pfälz.Pilzjournal 3(2)
pp.138-145 (sub Helvella atra)
- Imazeki et Hongo,1957,Col.Illust.of Fungi of Japan 1 p.127,
pl.332 (sub Helvella atra)
- Imazeki,Otani et Hongo,1988,Fungi of Japan p.558, pl.p.558 (sub
Helvella atra)
- Kalchbrenner,1865-67,Term.Kör.Mag.Tud.Ak.1-2,szep.G p.267
(sub Helvella atra)
- Karsten,1871,Bidr.Finn.Nat.Folk 19(Myc.F.1) p.36 (sub Helvella
pezizoides)
- Kavina,1917,Cas.Mus.Kral.Ces. 91 p.254 (sub Helvella atra)
- Korf,1985,Icones Mycol.5(Reprint Piant.) p.214 (sub Helvella
nigricans)
- Krombholz,1834,Naturgetreue Abbildungen ...3, pl.21/18-20 (sub
Helvella atra)
- Krombholz,1834,Naturgetreue Abbildungen ...3 p.33, pl.21/18-20
(sub Helvella atra)
- König,,Zoega.Flo.Isl. p.20 (sub Helvella atra)
(n.nud.)
- Le Gal,1937,Revue de Mycologie 2 p.153,155 (sub Leptopodia
atra)
- Maas Geesteranus,1967,Kon.Ned.Nat.Verenigin 69 p.17, pl.12 (sub
Helvella atra)
- Moravec,1968,Ceska Mykologie 22 p.217 (sub Leptopodia atra)
- Moravec,1972,Ceska Mykologie 26(2) p.44 (sub Helvella atra)
- Moser,1963,KKF II a (3° éd.) p.89 (sub Leptopodia
atra)
- Oeder,1770,Flora Danica 9 p.7, pl.534 (sub Elvela atra)
- Persoon,1796,Observationes Mycol. 1 p.72 (sub Helvella
nigricans) (n.sp.)
- Persoon,1801,Synopsis meth.Fungorum, pars 2 p.617 (sub Helvella
nigricans)
- Persoon,1801,Synopsis meth.Fungorum, pars 2 p.617 (sub Helvella
nigricans á.Helvella atra) (n.c.)
- Phillips,1887,Manual of Brit.Discom.(2°éd.) p.16
(sub Helvella atra)
- Pilat,1969,Ceskolslov.houby ve svem ...., pl.5/10 (sub
Leptopodia atra)
- Quélet,1873,Champ.du Jura et des Vosges 2 p.390 (sub
Helvella atra) = Hel.pezizoides
- Quélet,1883(84),C.R.Ass.fr.Av.Sci.12 p.508 (sub Helvella
atra)
- Quélet,1886,Enchiridion Fungorum p.273 (sub Helvela
atra)
- Rehm,1895,Rabenh.Krypt.Fl.1, 3 (Discom.) p.1182 (sub Helvella
atra)
- Ryman et Holmasen,1984,Svampar p.619, pl.p.619 (sub Helvella
atra)
- Saccardo,1889,Sylloge Fungorum 8(Disc.Laboul p.27 (sub Helvella
atra)
- Seaver,1928,North Am.Cup-fungi (Operc.) p.248 (sub Elvela
atra)
- Seaver,1942,North.Am.Cup-fungi(Supp.Oper.) p.338 (sub Elvela
atra)
- Sebek,1973,Nase chrapac.a smrzovite houby p.26, pl.3/12 (sub
Helvella atra)
- Senn-Irlet, Baumann et Chételat,2000,Mycologia Helvetica
11(1) p.57 (sub Helvella atra)
- Senn-Irlet,1984,Mycologia Helvetica 1(3) p.136 (sub Helvella
atra)
- Svrcek et Kubicka,1968,Ceska Mykologie 22 p.180 (sub Helvella
atra)
- Svrcek,1981,Ceska Mykologie 35 p.13 (sub Helvella atra)
- Svrcek,1981,Ceska Mykologie 35 p.143 (sub Helvella atra)
- Svrcek,1986(88),Fol.Mus.Nat.Bohem.,Botanica 24 p.6 (sub
Helvella atra)
- Velenovsky,1934,Monogr.Discom.Bohemiae p.386 (sub Helvella
atra)
- Zimmermann,1908(09),Verh.Nat.Ver.Brünn 52 (sub Helvella
atra)
.