ARMILLARIA MELLEA



Espèce: Armillaria mellea (Vahl:Fr.)Kummer.

Synonymes: Armillarriella mellea Quélet, Agaricus melleus Vahl = Clitocybe mellea (Vahl:Fr.)Ricken = Agaricus annularius Bull.

Noms_communs: Armillaire couleur de miel, souchette, tête de méduse. Allem: Hallimasch, honiggelber Ringling. Angl: Honey mushroom. Ital: Famigliola.

Chapeau: 4-7, jusqu'à 10 cm, parfois plus, convexe, puis étalé mamelonné, jaune de miel, ou brunâtre, parfois gris olivâtre, fibrilleux, avec le centre brunâtre, parfois écailleux, à marge un peu enroulée, mince et finement striée.

Lamelles: assez serrées, arquées-décurrentes, blanches puis un peu crème et souvent tachées de roussâtre à la fin.

Pied: 10-15 x 1-1,5 cm, blanchâtre à ochracé, plus foncé à la base, avec un anneau membraneux blanc souvent bordé de jaune. Presque toujours cespiteux.

Chair: blanche, à odeur plus ou moins agréable, presque nauséeuse sur les vieux exemplaires; saveur un peu farineuse.

Spores: blanches en masse, elliptiques, 5-6 x 8-9 µ.

Habitat: très commun, en touffes, souvent en très grandes quantités, sur les souches et troncs d'arbres, parfois enterrés. Peut parasiter les arbres vivants . Surtout sur les feuillus.

Observations: comestible peu estimé; les chapeaux des jeunes exemplaires sont toutefois préparés en conserve à l'huile dans plusieurs régions. Les exemplaires âgés peuvent provoquer des intoxications.

Bibliographie: extraits de Mycofile, logiciel de bibliographie de J.Trimbach:
- BINOME ACTUEL: Armillaria mellea (Vahl:Fr.) Kummer
- BASIONYME: Agaricus melleus Vahl
- DESCRIPTION ORIGINALE: Flora Danica 6(17):n1013,1790

- Anderson et Ulrich R.C.,1979,Mycologia 71 (Armillaria) pp.402-414 (sub Armillaria mellea)
- Anderson,Korhonen et Ulrich,1980,Mycologia 79 (Armill.mellea) pp.87-95 (sub Armillaria mellea)
- Balbis,1805,Mem.Acad.Sci.Turin (2) 2 p.83 (sub Agaricus annullarius)
- Beltran et al.,1989,Doc.Myc.76 p.45 (sub Armillaria mellea)
- Blattny et Kralik,1968,Ceska Mykologie 22 pp.161-166 (sub Armillaria mellea)
- Breitenbach et Kränzlin,1991,Champignons de Suisse 3 p.138, pl.134 (sub Armillaria mellea)
- Bulliard,1791,Herb.Fr.2°div.,Hist.Champ., pl.377,450° (sub Agaricus annularius) (n.sp.)
- Cutuli,19811,Inf.Agrario 37(51) (sub Armillaria mellea)
- Dennis, Orton et Hora,1960,New Check List, Sup.TBMS p.18 (sub Armillaria mellea)
- Dennis,1986,Fungi of the Hebrides, Kew p.27 (sub Armillaria mellea)
- Fries,1821,Systema Mycologicum 1 p.30 (sub Agaricus melleus)
- Grillo et al.,1996,Micologia Italiana 25(1) pp.92-100 (sub Armillaria mellea)
- Guillaumin,1986,Thèse d'Etat, Univ.de Lyon 1 pp.1-270 (sub Armillaria mellea)
- Gulden et M.Lange,1971,Norwegian J.of Botany 18(1) p.10 (sub Armillariella mellea)
- Höhnel,1914,Sitz.Ak.Wiss.Wien 123 (Fra.16) p.74 (sub Armillaria mellea)
- Imazeki,Otani et Hongo,1988,Fungi of Japan p.95, pl.p.94-95 (sub Armillariella melea)
- Intini,1988,Micol.e Vege.Mediterranea 3(1) pp.49-72 (sub Armillaria mellea)
- Intini,1996,Micologia e Veget.Meditt.11(1) pp.53-62 (sub Armillaria mellea)
- Karsten,1881,Acta Soc.Faun.Flor.Fenn. 11(2) p.4 (sub Armillariella mellea) (n.c.)
- Korhonen,1978,Karstenia 18 pp.31-42 (sub Armillaria mellea)
- Krombholz,1841,Naturgetreue Abbildungen ...6, pl.43/2-6 (sub Agaricus melleus)
- Kummer,1871,Führer in die Pilzkunde p.134 (sub Armillaria mellea) (n.c.)
- Kuntze,1891,Revisio Generum Plant. 2 p.861 (sub Mastocephalus melleus) (n.c.)
- Lange,1915,Dansk Bot.Arkiv 2(3) p.31 (sub Lepiota mellea) (n.c.)
- Marxmüller et Holdenrieder,2000,Mycologia Bavarica n°4 pp.9-32 (sub Armillaria mellea)
- Marxmüller,1982,BSMF 98 pp.87-124 (sub Armillaria mellea)
- Marxmüller,1987,BSMF 103 pp.137-156 (sub Armillaria mellea)
- Marxmüller,1992,Mycotaxon 44(2) pp.267-274 (sub Armillaria mellea)
- Motta et Korhonen,1986,Mycologia 78(3) pp.471-474 (sub Armillaria mellea)
- Overeem et De Haas-Overeem,1922,Bull.Jard.Bot.Buitenz.(3)4 (sub Armillaria mellea)
- Peck,1889(90),Ann.Rep.NY.St.Mus.Nat.Hist.43 pp.88-90 (sub Armillaria mellea)
- Pegler,1977,Kew Bulletin Addit.Ser.6 p.93,91, pl.17/5 (sub Armillaria mellea)
- Quélet,1886,Enchiridion Fungorum p.20 (sub Omphalia mellea) (n.c.)
- Ricken,1910-15,Die Blätterpilze p.362 (sub Clitocybe mellea) (n.c.)
- Romagnesi et Marxmüller,1983,BSMF 99 pp.301-324 (sub Armillaria mellea)
- Romagnesi,1973,BSMF 89 pp.195-206 (sub Armillariella mellea)
- Ryman et Holmasen,1984,Svampar p.296, pl.p.296 (sub Armillaria mellea)
- Saccardo,1887,Sylloge Fungorum 5 (Agar.1) p.80 (sub Armillaria mellea)
- Senn-Irlet, Baumann et Chételat,2000,Mycologia Helvetica 11(1) p.62 (sub Armillaria mellea)
- Sowerby,1797,Col.Fig.Engl.F.or M. (61-120), pl.101 (sub Agaricus stipitis) (n.sp.)
- Spegazzini,1887,Ac.Sci.Cordoba 11 (Patag.)135> p.136 (sub Agaricus mellea)
- Spegazzini,1924(25),Boll.Acad.Cienc.Cordoba 27 p.64 (sub Armillaria mellea)
- Termorshuizen et Arnolds,1987,Mycotaxon 30 pp.101-116 (sub Armillaria mellea)
- Termorshuizen A.,1984,Rep.Agricult.Univ.Wageningen pp.1-103 (sub Armillaria mellea)
- Tomasi R.,1980,Micologia Italiana 9(1-2) pp.13-14 (sub Armillaria mellea)
- Vahl,1790,Flora Danica 6(17):n°1013, pl.1013 (sub Agaricus melleus) (n.sp.)
- Vittadini,1832,Funghi Mang.piu comuni d'Ital., pl.3 (sub Agaricus melleus)
- Viviani,1834-38,I Funghi d'Italia 1-6, pl.51 (sub Agaricus melleus)
- Watling, Kile et Gregory,1982,TBMS 78 pp.271-285 (sub Armillaria mellea)
- Watling,1987,Notes R.Bot.Gard.Edinburg 44 p.480 (sub Armillaria mellea)
.